Ṣe o mọ itan-waini?

Waini jẹ ohun mimu ọti-waini ti o ṣe deede lati awọn eso-ajara fermented.Iwukara njẹ suga ninu eso-ajara ati yi pada si ethanol ati erogba oloro, itusilẹ ooru ninu ilana naa.Awọn oriṣiriṣi awọn eso-ajara ati awọn igara ti iwukara jẹ awọn ifosiwewe pataki ni awọn aza ti ọti-waini.Awọn iyatọ wọnyi jẹ abajade lati awọn ibaraenisọrọ eka laarin idagbasoke biokemika ti eso ajara, awọn aati ti o kan bakteria, agbegbe ti o dagba eso-ajara (terroir), ati ilana iṣelọpọ ọti-waini.Ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede ṣe ifilọlẹ awọn afilọ ofin ti a pinnu lati ṣalaye awọn aza ati awọn agbara ọti-waini.Iwọnyi ni igbagbogbo ni ihamọ ipilẹṣẹ agbegbe ati awọn oriṣiriṣi ti a gba laaye ti eso-ajara, ati awọn apakan miiran ti iṣelọpọ ọti-waini.Awọn waini ti a ko ṣe lati awọn eso-ajara pẹlu bakteria ti awọn irugbin miiran pẹlu waini iresi ati awọn ẹmu eso miiran gẹgẹbi plum, ṣẹẹri, pomegranate, currant ati elderberry.

Awọn itọpa ọti-waini akọkọ ti a mọ ni lati Georgia (bii 6000 BCE), Iran (Persia) (bii 5000 BCE), ati Sicily (bii 4000 BCE).Waini de awọn Balkans ni 4500 BC ati pe a jẹ ati ṣe ayẹyẹ ni Greece atijọ, Thrace ati Rome.Ni gbogbo itan-akọọlẹ, ọti-waini ti jẹun fun awọn ipa mimu rẹ.

Ẹri igba atijọ ati ti archaeobotanical fun ọti-waini ati eso-ajara, ibaṣepọ si 6000-5800 BCE ni a rii ni agbegbe ti Georgia ode oni.Mejeeji onimo ijinle sayensi ati ẹri jiini daba pe iṣelọpọ akọkọ ti ọti-waini ni ibomiiran jẹ diẹ diẹ nigbamii, o ṣee ṣe pe o waye ni Gusu Caucasus (eyiti o kan Armenia, Georgia ati Azerbaijan), tabi agbegbe Iwọ-oorun Iwọ-oorun laarin Ila-oorun Tọki, ati ariwa Iran.Ile-ọti ọti-waini akọkọ ti a mọ lati 4100 BCE ni Areni-1 winery ni Armenia.

Botilẹjẹpe kii ṣe ọti-waini, ẹri akọkọ ti eso ajara ati iresi ti o dapọ awọn ohun mimu fermented ni a rii ni Ilu China atijọ (bii 7000 BCE).

Apejuwe ti iderun ti awọn pẹtẹẹsì ila-oorun ti Apadana, Persepolis, ti n ṣe afihan awọn ara Armenia ti o mu amphora kan, boya ti ọti-waini, si ọba

Ìròyìn kan tí àwọn awalẹ̀pìtàn kan jáde lọ́dún 2003 fi hàn pé ó ṣeé ṣe kí wọ́n pò èso àjàrà pọ̀ mọ́ ìrẹsì kí wọ́n lè mú àwọn ohun mímu àdàpọ̀ mọ́ra jáde ní Ṣáínà ìgbàanì ní àwọn ọdún ìbẹ̀rẹ̀ ẹgbẹ̀rún ọdún keje ṣááju Sànmánì Tiwa.Awọn ikoko ikoko lati aaye Neolithic ti Jiahu, Henan, ni awọn itọpa ti tartaric acid ati awọn agbo ogun Organic miiran ti o wọpọ ni ọti-waini.Sibẹsibẹ, awọn eso abinibi miiran ti agbegbe, gẹgẹbi hawthorn, ko le ṣe ofin.Ti awọn ohun mimu wọnyi, eyiti o dabi ẹnipe awọn iṣaju ti ọti-waini iresi, pẹlu awọn eso-ajara ju awọn eso miiran lọ, wọn yoo ti jẹ eyikeyi ninu ọpọlọpọ awọn eya egan abinibi mejila ni Ilu China, dipo Vitis vinifera, eyiti a ṣafihan ni ọdun 6000 lẹhinna.

Itankale aṣa ọti-waini ni iwọ-oorun jẹ eyiti o ṣeeṣe julọ nitori awọn ara Foniṣia ti o tan kaakiri lati ipilẹ ti awọn ilu-ilu ni eti okun Mẹditarenia ti o dojukọ ni Lebanoni ode oni (bakanna pẹlu pẹlu awọn apakan kekere ti Israeli/Palestine ati Syria Coast);[37] ] sibẹsibẹ, awọn Nuragic asa ni Sardinia tẹlẹ ní a aṣa ti n gba waini ṣaaju ki awọn dide ti awọn Fenisiani.Awọn ọti-waini ti Byblos ni a gbe lọ si Egipti nigba ijọba atijọ ati lẹhinna jakejado Mẹditarenia.Ẹri fun eyi pẹlu awọn ọkọ oju omi Fenisiani meji lati 750 BCE, ti a rii pẹlu awọn ẹru ọti-waini wọn tun wa, eyiti Robert Ballard ṣe awari Bi awọn oniṣowo nla akọkọ ninu ọti-waini (cherem), awọn ara Fenisiani dabi ẹni pe wọn ti daabobo rẹ lati oxidation pẹlu Layer Layer. epo olifi, atẹle nipa asiwaju ti pinewood ati resini, iru si retsina.

Awọn iyokù akọkọ ti Aafin Apadana ni Persepolis ti o bẹrẹ si 515 BCE pẹlu awọn aworan aworan ti o ṣe afihan awọn ọmọ ogun lati ijọba Achaemenid ti o wa labẹ awọn orilẹ-ede ti o mu awọn ẹbun wa fun ọba Achaemenid, laarin wọn awọn ara Armenia ti nmu ọti-waini olokiki wọn.

Awọn itọkasi iwe-kikọ si ọti-waini lọpọlọpọ ni Homer (orundun 8th BCE, ṣugbọn o ṣee ṣe jọmọ awọn akopọ iṣaaju), Alkman (ọdunrun 7th BCE), ati awọn miiran.Ni Egipti atijọ, mẹfa ti 36 amphoras ọti-waini ni a rii ni iboji Ọba Tutankhamun ti o ni orukọ "Kha'y", olori ọba vintner kan.Marun ninu awọn amphoras ni a yàn gẹgẹbi ti ipilẹṣẹ lati inu ohun-ini ti ara ẹni ti ọba, pẹlu ẹkẹfa lati ohun-ini ti ile ọba ti Aten.Awọn itọpa waini tun ti rii ni aringbungbun Asia Xinjiang ni Ilu China ti ode oni, ti o wa lati ọdun keji ati akọkọ ọdunrun BCE.

Titẹ ọti-waini lẹhin ikore;Tacuinum Sanitatis, 14th orundun

Orukọ akọkọ ti a mọ nipa awọn ọti-waini ti o da lori eso-ajara ni India jẹ lati awọn iwe-kikọ ti ọrundun 4th BCE ti Chanakya, olori minisita ti Emperor Chandragupta Maurya.Ninu awọn iwe rẹ, Chanakya dẹbi fun lilo ọti-lile lakoko ti o n sọ itankalẹ ti ọba ati ile-ẹjọ rẹ nigbagbogbo ti ara ọti-waini ti a mọ si madhu.

Àwọn ará Róòmù ìgbàanì gbin ọgbà àjàrà sẹ́gbẹ̀ẹ́ àwọn ìlú ológun kí wọ́n lè máa hù wáìnì ládùúgbò dípò kí wọ́n kó lọ síbi tó jìn.Diẹ ninu awọn agbegbe wọnyi jẹ olokiki agbaye fun iṣelọpọ ọti-waini.Awọn ara ilu Romu ṣe awari pe awọn abẹla imi-ọjọ imi-ọjọ ti n sun ninu awọn ohun elo ọti-waini ti o ṣofo jẹ ki wọn jẹ alabapade ati ominira lati õrùn kikan.Ní Europe ìgbàanì, Ṣọ́ọ̀ṣì Roman Kátólíìkì ń ṣètìlẹ́yìn fún wáìnì nítorí pé àwọn àlùfáà máa ń béèrè fún un fún Àwọn Ajẹ́jẹ̀ẹ́ ìnìkàngbé Máàs.Ohunelo Gẹẹsi atijọ kan ti o ye ni awọn ọna oriṣiriṣi titi di ọrundun 19th n pe fun mimu ọti-waini funfun lati inu omugo-buburu tabi ọti-waini bastardo ti o bajẹ.

Lẹ́yìn náà, àwọn àtọmọdọ́mọ ti wáìnì sacramental ni a yọ́ mọ́ fún ìdùnnú tí ó túbọ̀ fani mọ́ra.Eyi jẹ ki o jẹ viticulture ode oni ni ọti-waini Faranse, waini Itali, waini Spani, ati awọn aṣa eso-ajara waini wọnyi ni a mu wa sinu ọti-waini Agbaye Tuntun.Fun apẹẹrẹ, awọn eso ajara ti apinfunni ni awọn monks Franciscan mu wa si New Mexico ni ọdun 1628 ti o bẹrẹ ohun-ini ọti-waini New Mexico, awọn eso-ajara wọnyi tun mu wa si California eyiti o bẹrẹ ile-iṣẹ ọti-waini California.Ṣeun si aṣa ọti-waini Ilu Sipeeni, awọn agbegbe meji wọnyi bajẹ wa sinu akọbi ati awọn olupilẹṣẹ ti o tobi julọ, ni atele, ti waini ti Amẹrika.Sagas Viking ni iṣaaju mẹnuba ilẹ ikọja kan ti o kun fun awọn eso-ajara igbẹ ati ọti-waini didara ti a pe ni deede Vinland.[51]Ṣaaju ki awọn ara ilu Sipania ti n ṣe agbekalẹ awọn aṣa eso-ajara waini Amẹrika wọn ni California ati New Mexico, mejeeji Faranse ati Britain ti gbiyanju laisi aṣeyọri lati fi idi eso-ajara ni Florida ati Virginia lẹsẹsẹ.